Смекни!
smekni.com

Международные авиационные организации (стр. 13 из 16)

Инди ИАТА тяряфиндян тясдиглянян тарифляр бейнялхалг авиахятлярдя автоматик олараг тятбиг едилмир. Беля ки, Бюйцк Британийа узун мцддят тарифлярин галдырылмасы щагда ИАТА чярчивясиндя разылашдырылан щяллярдян имтина едирди. Бундан ялавя тарифлярин разылашдырылмасы цзря ИАТА Ассосасийасынын цзвц олмайан аваширкятляр дя ИАТА – нын тясдиг етдийи тарифлярлярдян фяргли олан тарифляри тяйин едя биляр вя щюкцмятляр бу тарифляри бяйянир. Онлар беля щесаб едирляр ки, рягабят даща эениш публикайа щава сяйащятляри имканыны веряр. Бюйцк Британийанын тижарят назиринин фикриня эюря, хцсусян дя Авропа юлкяляринин авиаширкятляриндя щюкцмятин пайы жямиййятя рягабятин хейириндян истифадя етмяйя мане олмамалыдыр.

Дцнйа ижтимаиййятинин тязйиги алтында АБШ–ы ИАТА–йа гаршы мящкямя ишини дайандырмаьа мяжбур олса да, Шимали Атлантикада дашымаларын тариф узлашдырылмасы цзря ИАТА фяалиййятиня гойдуьу мящдудиййяти арадан галдырмады.

Бу истигамят ися бейнялхалг дашымаларда ян йцклянмиш хяттдир вя Гярби Авропа иля АБШ арасында дашымаларда олан рягабят мцбаризяси дцнйа авиахятляриндя ян йцксякдир. Лакин, гейд едилдийи кими рягабят ИАТА тяряфиндян артыг мящдудлашдырылмыр. Бу да даща чох нящянэавианяглиййат ширкятлярини гане етмир. Нятижядя ися авиадашымаларын бу истигамятиндя мцнтязям «тариф мцщарибяляри» баш верир ки, кичик вя орта авиаширкятляр буна таб эятиря билмирляр. Она эюря дя рягабят мцбаризясинин тянзимлянмясиня дювлятляр гарышмалы олур.

Аерофлот 1989–жу илдя ИАТА–йа цзв олду вя юзцнцн бейнялхалг фяалиййятиндя ИАТА чярчивясиндя разылашдырылан проседур вя гайдалара риайят едир. Аерофлотун ИАТА иля ялагяси ИАТА комитяляриндя иштирак иля щяйата кечирилир. О жцмлядян онун Ижра комитясиндя иштиракла. Беляликля, бейнялхалг щава няглиййатында аерофлотун нцфузу эетдикжя артыр. Бющрандан сонра ИАТА инкишафынын стабилляшмяси вя щал–щазырда бейнялхалг щава няглиййатынын тянзиминдя онун ролунун артмасыны нязяря алараг Аерофлотун няинки Профессионал ассосасийанын фяалиййятиндя, о жцмлядян тарифлярин узлашдырылмасы цзря ассосасийада вя ИАТА – нын Щесабат палатасында иштирак мясялясиня бахмаг даща мягсядя уйьун олар. Аерофлотун иштиракы ИАТА – нын ящямиййятини даща да артыражаг.

II.3. Мцлки аеропортларын бейнялхалг ассосасийасы (ИКАА) вя

аеропортларын инкишафынын игтисади проблемляри

ИКАА мцлки аеропортларын гейри-щюкцмят профессионал ассосасийасыдыр. О, бейнялхалг авиадашымалара хидмят едир. ИКАА 1962–жи илдя йарадылаб вя щал–щазырда 293 цзвц вар ки, онлар да юз нювбяляриндя 104 юлкядя йерляшян 686 аеропорту истисмар едирляр. Ассосасийанын мянзил – гярарэащы Парисдя йерляшир. ИКАА БМТ–нын мяслящятчи статусуна маликдир. Ассосасийанын рясми дилляри- инэилис, франсыз , испан вя русдур.

Шереметйево аеропорту 1975–жи илин мартындан ИКАА–нын рясми олараг цзвцдцр. Ассосасийанын низамнамясиня уйьун олараг, ИКАА ашаьыдакы мягсядляри гаршысына гойур: бцтцн юлкялярин мцлки аеропортлары арасында ямякдашлыьы инкишаф етдирмяк, мцхтялиф мясяляляр цзря ейни мювгелярин ялдя едилмясиня чалышмаг вя онлары бейнялхалг сящнядя нцмайиш етдирмяк, щава няглиййатынын мараглары чярчивясиндя мцлки аеропортларын инкишафына сювг етмяк.

Бу кими мягсядляря щяр ил конфрансларын, конгресс, семинар, сярэилярин (конгрессля ейни заманда щяр 2 илдян бир) кечирилмяси иля вя аеропорт рящбярляринин арасында шяхси контактларын эцжляндирилмяси иля наил олунур.

ИКАА–нын Али органы Баш Ассмблейадыр. ИКАА–нын даими рящбяр органы Административ Шурадыр. Онун цзвляри 3 ил мцддятиня ИКАА – нын Баш Ассмблейасы цзвляриндян сечилир. Шурайа 23 щягиги цзв дахилдир. О жцмлядян Ассосасийанын президенти, 2 витсе–президент вя 3 ассосасийа едилмиш цзв.

Аеропорт фяалиййятинин даща чятин мясяляляриня аид мяслящятлярин ишлянилмяси цчцн 8 даими комиссийа йарадылыб : аеропортларын коммерсийа фяалиййяти цзря, аеропортларда тящлцкясизлийя эюря, щцгуги мясяляляря эюря, сярнишин дашымалары формаллыгларынын садяляшдирилмяси цзря, йцк дашымалары формаллыгларынын садяляшдирилмяси цзря, кадрларын щазырланмасы вя юйрядилмяси цзря, аеропортларын мялумат тяминатынын автоматлашдырылмасы цзря, чартер рейсляриня хидмят едян аеропортлара эюря.

Даща актив ижтимаи ялагяляр вя коммерсийа ялагяляри цзря комиссийалар ишляйир. ИКАА чярчивясиндя щяр ил аеропортларын дцнйа конгресси кечирилир. 27–жи конгресс аеропортларын бурахма имканына вя онун аеропортун, еляжя дя районун игтисадиййатына олан тясириня щяср едилди. Ассосасийа сон илляр реэионал сексийаларын йарадылмасына диггят йетирир. Артыг 5 сексийа фяалиййят эюстярир: Авропа, Асийа – Сакит Океаны, Африка, Латын Америкасы вя Шимали Америка.

Авропа реэионал сексийасы 1980–жи илдя йарадылыб. Онун рящбяр органы Бцродур – 5 няфярдян ибарятдир. Сексийанын тяркибиндя 8 ишчи груп йарадылыб: онлар уйьун олараг ашаьыдакы фяалиййят истигамятляриндя ишляйирляр:

1) аеропортларын игтисадиййаты цзря ишчи групу мцхтялиф аеропортларда ставка вя йыьымларын тяйини методолоэийасыны цмумиляшдирир вя юз мяслящятлярини верир. Аеронавигасийа йыьымларынын структурунун анализи иля мяшьул олан йарымгруп да йарадылыб. Авиайанажагла тяминя эюря верьи верилмяси структурунун анализиня даир материал ися щазырланыр. Дцнйа авиаширкятляринин тяййаряляринин мцвафиг йыьымларын тутулмасы цчцн максимал учуш чякилярини эюстярян ващид каталог йарадылыб;

2) аеропортларын истисмары вя инкишафы цзря ишчи групу йанажаьын гянаяти цзря мяслящятляр щазырламыш вя онлары групун бцтцн цзвляриня тягдим етмишдир. ЕЩМ – нын тятбиги иля йцк ваьзалларындан даща оптимал истифадя цчцн мяслящятляр щазырланыр. «Багаъын ишлянилмяси» вя «Аеропорт мялумат системляри» мювзуларында ишляря башланылыб. Телетрапларын сайы вя тяййарялярин узаг дайанажагларынын планлашдырылмасы мясяляляриня бахылыр;

3) статистика вя прогнозлашдырма цзря ишчи групу дашымаларын прогнозлашдырылмасы методикасы цзря мяслящятляри щазырлайыр. Мцхтялиф няглиййат васитяляри иля йанажаьын истещлакы проблемини анализ едир. Аеропортлар цчцн ян йцксяк эярэинлийи щесаблайыр;

4) формаллыгларын садяляшдирилмяси вя тящлцкясизлик цзря ишчи групу. Ясас фяалиййяти транзит багаъа эюмрцк бахышы (бейнялхалг щава хяттиндян дахили рейся йцклянян багаъ нязярдя тутулур), тящлцкясизликля ялагядар олараг сярнишинлярдян мцсадиря едилмиш яшйаларын сахланылмасы вя эери гайтарылмасы технологийасы, партлайа билян шцбщяли яшйаларын нягли иля ялагядар мялумат мцбадиляси;

5) гыш хидмяти иля ялагядар ишчи групу гар йыьан техниканын ишинин тяшкилини, ейни заманда техниканын нювц вя характеристикалары иля мяшьул олур.дондурма ялейщиня олан маддялярин ятраф мцщитя тясирини мцяййян едир;

6) маркетинг стратеэийасы цзря ишчи групу аеропортларын эялирляринин перспектив планлашдырылмасы вя артырылмасы иля мяшьул олур;

7) планлашдырма цзря ишчи групу учуш – енмя золагларынын, перрон вя дюнмя йолларынын планлашдырылмасы вя тикинтиси иля мяшьул олур;

8) ижтимаиййят иля ялагяляр цзря ишчи групу клийентуранын мялуматландырылмасы, итимаиййят иля ялагялярля мяшьул олур.

Йухарыда гейд едилян техники проблемлярдян ялавя ИКАА сон илляр аеропортларын игтисади проблемляринин дя иштирак едир. Бейнялхалг аеропортларын игтисади вязиййяти бейнялхалг авиадашыйыжыларда олдуьу кими гейри-сабитдир. Дцнйа бющранындан (1980 - 82) чыхдыгдан сонра бир чох нящянэ аеропортлар эялирляринин хяржлярини цстяляйян бир вязиййятя наил олсалар да, чохлу сайцда аеропорт щяля дя зийанла ишляйир. Бу илк нювбядя о аеропортлара аиддир ки, онлар юз бурахма имканларыны там утилизя едя билмяйибляр.

Бейнялхалг авиадашымалар щяжминин артмасы аеропортларын игтисади вязиййятини йахшылашдырыр. Беля ки, онларын эялири хидмятлярдян истифадя едян авиаширкятлярдян тутулан йыьымлар щесабына артды. Лакин дашымаларын артымы аеропортлшардан тяляб етди ки, онлар юз фяалиййят эюстярдикляри яразилярини эенишляндирсинляр, йени сярнишин вя йцк ваьзаллары тиксинляр, аваданлыгларыны тякмилляшдирсинляр, даща бюйцк тутума малик тяййаряляри гябул етмяк цчцн учуш–енмя золагларыны узатсынлар. Бундан ялавя диэяр мцяссисяляр кими аеропортлар да хяржляри артыран инфлйасийадан язиййят чякирляр. Бу хяржляря щямчинин тящлцкясизлийин тямини цчцн ялавя хяржляр, ятраф мцщитя мянфи тясирин азалдылмасы иля баьлы хяржляр дя аиддир.

Бунлары нязяря алараг, бир чох аеропорт вя маршрутларда тяййаряляря едилян аеронавигасийа вя коммерсийа хидмятляриня эюря йыьым вя ставкалары артырмаьы мягсядя уйьун сайырлар. Бу ися йыьымлары юдяйян авиаширкятляр тяряфиндян жаваб реаксийасыны сювг етди. Онлар да артан хяржлярини юртмяк цчцн тарифляри артырмаьа мяжбурдурлар. Бунунла ялагядар олараг ИКАО Шурасы дювлятляри ялавя игтисади чятинликляри ядалятли бюлмяк цчцн авуиаширкят вя аеропортлар арасында ямякдашлыг сявиййясини артырмаьа чаьырды.

Бу проблемлярин щялли цчцн ИКАО–нын сяйи иля Аеропортлар Ассосасийасынын координасийа шурасы (ААКШ) йарадылды вя орайа ИКАА – дан ялавя Гярби Авропа аеропортлары ассосасийасы вя Аеропорт истисмарчыларынын бейнялхалг шурасы да дахил олду. ААКС – йя дахил олан бу тяшкилатларын цзвц дцнйанын 90 юлкясинин 300 – дян артыг аеропортудур. Онлар дцнйа сярнишин вя йцк дашымаларынын 80 % - дян чохуна хидмят едирляр. 1991–жи илин яввялиндя ААКС Аеропортлар Ассосасийасынын Бейнялхалг Шурасына (ААСИ) чеврилди.

Бейнялхалг щава няглиййатынын инкишафы иля ялагядар игтисади проблемлярин щяллиндя ААСИ – нин ролу артмагдадыр. ААСИ хцсусян дя бейнялхалг щава няглиййатында дашыма щяжмляринин регламентляшдирилмяси мясяляляриня даща чох диггят айырыр. Яввялляр бу кими мясяляляря мцнтязям вя гейри-мцнтязям авиаширкятляр арасындакы рягабят нюгтейи – нязяриндян бахылырды. Инди ися пробемин диэяр аспектляри дя йараныб. Авиадашымаларын артымы иля ялагядар аеропортларын бурахма имканлары эетдикжя даща чох авиаширкятляринин дашыма щяжмляринин артымына тясир едир. Артыг бязи нящянэ аеропортларда йцклянмя проблеми йараныб. Бу да «ачыг сяма» сийасятинин апарыласы вя АБШ – нын тякид етдийи диэяр разылыгларын баьланылмасы иля даща кяскин характер алыб.