Смекни!
smekni.com

Ваттметрхо

В А З О Р А Т И М А О Р И Ф И Ч У М Х У Р И И Т О Ч И К И Т О Н

У Н И В Е Р С И Т Е Т И Т Е Х Н И К И И Т О Ч И К И С Т О Н

Б А Н О М И А К А Д Е М И К М. О С И М И

КАФЕДРАИ ФИЗИКА

Лабораторияи механика, физикаи

малекулави ва термодинамики

ХИСОБОТИ

Кори лаборатории № 6

______________________________

______________________________

______________________________

Факултаи энергетики, курси II , гурухи "6547А"

Ном, номи падар Имзо Таърих
Тахияи Умаров Нозим Чамшедович
Санчид

Химояро кабул кард

Дарачабандии ваттметр.

Муайян кардани ташкилдихандаи уфукии шадидияти майдонимагнитии замин

Максади кор: шиносои бо хусусиятхои майдони магнитии Замин ва тавассути тангенс – шалванометр муаяйн кардани тагкилдихандаи уфуки шадидияти ин майдон.

Лавозимот: тангенс – галванометр, манбаи чараёни доими, миллиамперметр, реостат, калиди дукуша, калиди мукаррари, симхои васлсози.

Назаряи метод ва тафсири дастгох

Одамон хануз аз замонхои кадим дар бораи мавудияти майдони магнитии замин огох муданд, акрабаки сабуки магнитии дар нуги ресмон овезон хар гох ба самти муаяйн нигаронида мешавад. Чи тавре ки маъхазхо собит менамоянд, марудмони Чин зиёда аз ду хазор сол мукаддам ба максадхои дарёнаварди ва мукаррар сохтани самтхо кутбнамои магнити истифода мебурданд. Аз садаи XII сар карда аврупоиён низ кутбнамои магнитиро барои дарёнаварди ва саёхатхо дар биёмонхои беканор кор мефармуданд. Хамин гуна истифодаи амалии ходисахои магнити эхтиёчоти омухтани хосиятхои майдони магнитии Заминро ба миён овард.

Вале бояд икрор шуд, ки назаряи пурраи микдори оид ба майдони магнитии Замин холо ззам пешниход нагардидааст. Мувофики акидахои олимон майдони магнитии Замин бо чараёнхои аз руи сатхи магзи моеъсимои Замин гардишхуранда, кисман чинсхои кухии аз раъду барки ба заминзала магнитнок гардида, инчунин тасмахои радиатсионии кураи Заминро ихотакарда алокаманд мебошад.

Холо мукаррар карда шудааст, ки кутбхои магнитию чугрофии Замин хамчоя нестанд, кутби чанубии магнити S дар 71, 20 арзи имоли ва 150,80 тули гарки, кутби, шимоли магнити N-буда, ба кадри баробари 1500 км суи укёнуси Ором кучидааст.

Ба туфайли он, ки кутбхои гуногунчинси магнити хамдигарро чазб мекунанд, кутби шимолии акрабаки магнити N суи кутби чанубии магнитии Замин, яхъне чонибаи кутбии гимолии чугрофиён он нигаронида мегавад.

Бояд кайд кард, ки кутбхо ва мехвари магнитии Замин бо мурури замон дар тули шабонаруз, мох сол ва садхо мавкеи худро дигар мекунад.

Хатхои куввагии майдони магнитии Замин такрибан аз маркази Замин ба воситаи нимкураи Чануби баромада Заминро гирд мегарданд ва ба маркази он ба воситаи нимкураи Шимоли бармегарданд.

Тартиби ичрои кор:

1. Схемаи электрии дар расми 3 тасвирёфта, ки аз тангенс-галванометри ТГ, миллиамперметри mA, реостати R, калиди К, калиди дукушаи П ва манбаи чараёни доимии Е иборат аст, тартиб дихед.

2. Тангенс-галванометр ва кутбнаморо гардиш дода, хамвории галтакро бо хамвории меридиани магнити хамчоя намоед. Дар ин хол яке аз нукхои акрабаки магнити бо таксимоти 00 рост меояд.

3. Лагжонаки ростро такрибан дар мобайни печахо чойгир карда, манбаи чараёнро ба шабакаи шахри пайваст намоед.

4. Бо ёрии реостат чунон кувваи чараёнро мукаррар созед, ки акрабаки магнитии кутбнома ба кунчи Ф1=300 майл хурд. Баъди ба мувозанат омадани акрабак бузургии кувваи чараёнро ба кайд гиред.

5. Бузургии кувваи чараёнро тагйир надода, таввасути калиди дукушаи П самти чараёни галтакро баръакс гардонед ва кунчи майли акрабаи Ф2-ро майян намоед.

6. Пунктхои 4 ва 5-ро барои кунчхои майи 350 , 450 ва 500 ичро карда, натичахои тачрибаро дар чадвал гирд оваред.

Чадвали 1

№ тач. I, A Ф1 Ф2 tj<Ф> H3, A/м DH,A/м <DH>.100%

<H>

1 2 3 4 5 300 350 400 450 500