Смекни!
smekni.com

Вывучэнне творчасці Васіля Быкава ў школе (стр. 5 из 5)

V.Рэфлексія

Гутарка для выяўлення вучнёўскіх уражанняў і думак. Задаюцца пытані: пра што даведаліся, што было цікава, незвычайна, што хацелася б дадаць, або змяніць.

VІ. Тлумачэнне дамашняга задання

На аснове запісаў канспекта і артыкулаў (с. 324 -337) навучальнага дапаможніка для 11 класа агульнаадукацыйнай школы (Ішчанка Г. і інш. / Пад рэд. В. Ляшук. Мінск, 2002) падрыхтаваць вуснае паведамленне па тэме ўрока.

Заключэнне

Творчасць Васіля Быкава ўспрымаецца не толькі як унікальная з’ява беларускай прозы, але і таксама як дасягненне літаратуры сусветнай. Пра тое, што хвалявала і хвалюе людзей гавораць і пішуць многія. Але мала да каго з пісьменнікаў адносяцца з такой павагай, як да Быкава. Аўтарытэт пісьменніка пацверджаны ўсім яго ранейшым жыццём, яго мужнасцю падчас ваўны.

Вялікая Айчынная вайна карэнным чынам паўплывала на фарміраванне асобы творцы, яго цвёрдай грамадзянскай пазіцыі.

Як вядома, асноўная тэма творчасці Васіля Быкава – вайна, якую ён ведае з уласнага вопыту. Сам прайшо вайну, быў паранены, цудам ацалеў. Васіль Быкаў яшчэ з савецкіх часоў з’яўляецца самым вядомым прадстаўніком ваеннай прозы. Заўсёды, чытаючы быкаўскія творы, спачуваеш яго героям або іх ненавідзіш. Ён паказвае ваенныя падзеі з суровым, жорсткім рэалізмам, стварае вострыя маральныя канфлікты, экстрэмальныя сітуацыі, у якіх праяўляецца чалавечы патэнцыял асобы, яе псіхалогіяі ўнутранае аблічча. Невыпадкова ўзнікла ў літаратуры паняцце “быкаўская аповесць”, якое мае свае асаблівасці. Пісьменнік у сваіх творах не проста раскрывае пачварнае аблічча вайны, пратэстуе супраць яе, а на вядомым матэрыяле ўзнімае агульначалавечыя праблемы жыцця іі смерці, любові і нянавісці. Тэма чалавечнасці, мужнасці, вернасці самому сабе, адказнасці перад іншымі, жорсткасці, нялюдскасці – асноўныя ў яго творчасці. Перш за ўсё пісьменніка цікавіць перш-наперш чалавек у стане глыбокай псіхалагічнай напружанасці, змаганя з самім сабой

В. Быкаў атрымаў трывалае сусветна прызнанне дзякуючы перш за ўсё зайздроснаму ўменню глыбінна высвечваць пакутлівы лёс чалавека на крутых перавалах ХХ стагоддзя, бескампрамісна адкрываць трагічную праўду нашай гісторыі.

Калі гаварыць пра вывучэнне творчасці В. Быкава ў школе, то трэба адзначыць, што ўпершыню вучні сустракаюцца з творамі гэтага пісьменніка яшчэ ў сярэдніх класах. Менавіта на гэтым этапе трэба засяродзіць увагу вучняў на тым, што тэма вайны – галоўная ў творчасці Быкава. Важна каб вучні пераканаліся і ў тым, што часцей за ўсё пісьменнік паказвае ў сваіх творах лёсы звычайных людзей, якія на вайне здзяйсняюць геройскія ўчынкі.

У творах Быкава выяўляецца глыбокае веданне псіхалогіі чалавека ва ўмовах вайны, чалавечай прыроды наогул. У гэтым плане ён працягвае развіваць традыцыі Максіма Гарэцкага і Кузьмы Чорнага, якія закладвалі ў нашай літаратуры асновы псіхалагізму. Адметныя рысы твораў Быкава пра вайну – глыбокі аналіз унутранага свету герояў, рэалістычны паказ падзей, маральна-філасофская і гуманістычная скіраванасць думкі, сцвярджэнне моцы чалавечага духу, вечных каштоўнасцей.

Калі гаварыць пра вынік аналізу сучаснай праграмы, то перад творамі, уключанымі ў праграму наогул, і перад творамі В. Быкава ў прыватнасці ставяцца наступныя задачы: “галоўная мэта – далучэнне школьніка да багацця беларускай і сусветнай мастацкай літаратуры, эстэтычнае спасціжэнне вучнямі свету, складанасці чалавечых узаемаадносін і на гэтай аснове – выхаванне асобы з глыбока гуманістычным і дэмакратычным светапоглядам, самастойным мысленнем, з развітым, высокакультурным пачуццем нацыянальнай і асабістай самапавагі, адданасцю агульначалавечым ідэалам”


Спіс літаратуры

1. Афанасьеў, І. Будзем садзіць сад: літаратурна-крытычныя артыкулы. – Мн., 1994.– 92 с.

2. Барысевіч Н.І. Асаблівасці вывучэння творчасці Васіля Быкава ў школе //Беларуская мова і літаратура ў школе, - 2008, - №7, - С. 12-19.

3. Бугаёў Д. Васіль Быкаў: Нарыс жыцця і творчасці: Для сярэд. і стар. шк. узросту. – Мн.: Нар. асвета, 1987. – 207 с.

4. Бугаёў Д.Я. Вывучэнне творчасці Васіля Быкава ў школе: дапам. Для настаўнікаў устаноў, якія забяспечваюць атрыманне агул. Сярэд. Адукацыі /Д.Я. Бугаёў, М.І. Верціхоўская, В.У. Верціхоўская. – Мн.: Аверсэв, 2005. – 284 с.

5. Буран В. Васіль Быкаў. Мн., “Маст. літ.”, 1976. – 232 с.

6. Быкаў В. Пункціры жыцця: далітаратурная біяграфія // Дзеяслоў. – 2005. – № 2–5.

7. Васіль Быкаў. – Мн.; “Беларусь”, 1986, - 70 с.

8. Васіль Быкаў // Беларускія пісьменнікі (1917–1990): Даведнік. – Мн., 1994. – С. 77–78.

9. И. Дедков. Василь Быков: Очерк творчества. – М. – Советский писатель, 1980. – 286 с.

10. Дубашынскі Н.Ю. Творчасць Васіля Быкава 90-х гадоў у школьнай праграме /Беларуская мова і літаратура, - 2004. - №3, -С. 13-15.

11. Залоска Ю. Дыялогі з Васілём Быкавым: Інтэрвью, эсэ. – Мн.: Маст. літ., 1995. – 95 с.

12. Лазарев Л.И. Василь Быков: Очерк творчества. – М., Худож. лит., 1979, - 208 с.

13. Локун В.І. Васіль Быкаў у кантэксце сусветнай літаратуры. – Мн., 2005. – 227 с.

14. Лявонава Е. "Не адзінокі востраў…" // Полымя. – 2005. – № 8. – С. 166-182.

15. Праграма для ўстаноў, якія забяспечваюць атрыманне агульнай сярэдняй адукацыі з паглыбленым і профільным вывучэннем беларускай літаратуры. – Мн., НІА, - 2003, - 142 с.

16. Шагалов А.А. Василь Быков. Повести о войне. – М.: Худож. лит., 1989, - 302 с.